Koszty zmienne to koszty, które zmieniają się w stosunku do towarów lub usług, które produkuje przedsiębiorstwo. Koszty zmienne są również sumą kosztów krańcowych spośród wszystkich wyprodukowanych produktów. Mogą być również uważane za normalne koszty. Koszty stałe i koszty zmienne tworzą dwie składowe kosztów całkowitych.
Koszty bezpośrednie są skądinąd kosztami, które mogą być blisko związane z jakimś konkretnym obiektem kosztów. Jednakże nie wszystkie koszty zmienne są kosztami bezpośrednimi. Dla przykładu, ogólne zmienne koszty produkcji są kosztami zmiennymi, które są kosztami pośrednimi, a nie bezpośrednimi. Koszty zmienne są czasem nazywane kosztami na poziomie jednostkowym, ponieważ zmieniają się w zależności od liczby produkowanych jednostek.
Przykład kosztów zmiennych. Przedsiębiorstwo produkuje odzież. Koszt zmienny produktu to bezpośredni materiał, czyli tkanina, a także praca. Jeśli do wyprodukowania jednej koszulki przez jednego pracownika potrzeba 5 metrów tkaniny i 8 godzin pracy, to wtedy koszt pracy i tkaniny zwiększa się, jeśli dwie koszulki zostaną wyprodukowane.
| 1 koszulka | 2 koszulki | 3 koszulki | |
|---|---|---|---|
| Tkanina | 5 metrów | 10 metrów | 15 metrów |
| Praca | 8 godzin | 16 godzin | 24 godziny |
Ilość materiałów i pracy, która jest potrzebna do stworzenia każdej koszulki zwiększa się wprost proporcjonalnie do ilości wyprodukowanych koszulek. Koszt się zmienia, kiedy produkcja się zmienia.
Koszty zmienne – przykłady
Koszty zmienne są kluczowymi składnikami każdej działalności gospodarczej. Dlatego też należy określić, jakie są tego typu koszty i jak zminimalizować je, aby zwiększyć zysk firmy. Do kosztów zmiennych możemy zaliczyć np. zużycie surowców i materiałów, wynagrodzenia pracowników produkcyjnych, półprodukty, energię oraz wynagrodzenia prowizyjne sprzedawców.
Klasyfikacja kosztów jako stałych lub zmiennych jest bardzo ważna dla prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony, zmienne koszty pozwalają firmom dostosować swoje wydatki do poziomu wykonywanych działań i produkcji. Z drugiej strony, koszty stałe, takie jak czynsz, podatki i opłaty za korzystanie z dóbr publicznych, są niezbędne do utrzymania ciągłości działalności firmy.
Koszty stałe i zmienne to pojęcia, które mają ogromne znaczenie dla biznesu. Odpowiedź na pytanie, czy dana pozycja kosztowa jest kosztem stałym czy zmiennym, zależy od rodzaju działalności danej firmy. Faktem jest, że te same koszty dla jednej firmy mogą być stałymi, a dla innej zmiennymi.
Kategorie kosztów zmiennych
Każda podkategoria kosztów zmiennych jest charakterystyczna dla określonego rodzaju wolumenu działalności.
- Koszty proporcjonalne są kosztami, których wzrost jest proporcjonalny do wzrostu wolumenu działalności.
- Koszty progresywne rosną wraz ze wzrostem wolumenu działalności, np. wynagrodzenia za nadliczbowe godziny pracy.
- Koszty degresywne maleją wraz ze wzrostem wolumenu, np. niższa cena materiałów niezbędnych do produkcji przy zamówieniu większej ilości.
- Koszty regresywne oznaczają, że jednostkowy koszt działalności maleje, np. mniejsze koszty ogrzewania w pomieszczeniu przy większej liczbie osób.
Świadomość poszczególnych rodzajów kosztów zmiennych jest niezbędna, aby zrozumieć, jak wzrost wolumenu działalności wpływa na koszty.
Koszty zmienne w branżach, w projekcie
Koszty zmienne w turystyce
Turystyka jest jedną z najbardziej prężnych gałęzi gospodarki. Jest to jednak branża, która jest narażona na wahania wymuszone sezonowością. Koszty zmienne są jednym z czynników, które mają wpływ na wyniki finansowe w branży turystycznej.
Koszty zmienne to wszelkiego rodzaju koszty, które są konieczne do pokrycia w celu zapewnienia wszelkich usług turystycznych. Zazwyczaj obejmują one koszty związane z transportem, noclegami i wyżywieniem. Ułatwiają one turystom podróżowanie, ale stanowią one także wyzwanie dla przedsiębiorstw turystycznych, ponieważ zmienne koszty są zależne od sezonowych fluktuacji popytu.
W branży turystycznej koszty zmienne obejmują koszty transportu, noclegu i wyżywienia, ale może to obejmować także koszty usług dodatkowych, takich jak wycieczki, bilety wstępu, ubezpieczenia i tak dalej. Ponadto koszty zmienne często zależą od lokalnego rynku i sezonowości.
Na przykład w sezonie wakacyjnym lokalne hotele mogą zwiększyć cenę swoich pokoi, co spowoduje wzrost kosztów dla turystów. Koszty zmienne są ważnym czynnikiem wspomagającym udane wyniki finansowe w branży turystycznej.
Przedsiębiorstwa turystyczne zazwyczaj starają się zminimalizować koszty zmienne, aby zmniejszyć ryzyko i zapewnić sobie stabilne wyniki finansowe. Jednak zmienne koszty są w dużej mierze nieuniknione w branży turystycznej i ważne jest, aby przedsiębiorstwa turystyczne były świadome tych kosztów i wiedziały, jak je zarządzać.
Koszty zmienne w transporcie
Koszty zmienne w transporcie są proporcjonalne do wielkości zrealizowanej pracy przewozowej, liczby przejechanych kilometrów i wielkości przewiezionego ładunku.
Te koszty eksploatacyjne – zwane również kosztami własnymi transportu lub kosztami ponoszonymi przez przewoźnika – obejmują wszelkie wydatki związane z wykonywaniem usług transportowych, takie jak paliwo, materiały eksploatacyjne i zużycie ogumienia.
W związku z tym, że koszty te są bezpośrednio zależne od wielkości zrealizowanej pracy przewozowej, liczby przejechanych kilometrów i wielkości przewiezionego ładunku, ważne jest, aby przewoźnicy wzięli je pod uwagę, planując i organizując transport.
