W mikroekonomii korzyści skali (ekonomia skali) to korzyści, które przedsiębiorstwa uzyskują ze względu na wielkość, produkcję, skalę operacji. Koszt jednostkowy produkcji obniża się wraz ze zwiększającą się skalą przedsięwzięcia, a koszty stałe rozkładają się na więcej jednostek produkcji.
Często efektywność operacyjna jest również wyższa wraz ze zwiększoną skalą, co prowadzi również do obniżki kosztów zmiennych.
Korzyści ekonomii skali mają zastosowanie w wielu sytuacjach biznesowych i organizacyjnych na różnych poziomach, np. wytwarzania produktu czy budowy całego przedsiębiorstwa. Dla przykładu, duży zakład produkcyjny planuje uzyskać niższy koszt jednostkowy produkcji niż mniejsza fabryka w podobnych warunkach, wszystkie inne czynniki prócz skali zakładu są identyczne. W takim przypadku większy zakład produkcyjny będzie miała przewagę nad konkurencyjną mniejszą fabryką ze względu na niższe koszty produkcji.
Niektóre z korzyści skali, takie jak koszt kapitału zakładu produkcyjnego czy straty wynikające z tarcia w transporcie i urządzeniach przemysłowych mają podstawy w fizyce i inżynierii.
Ekonomiczny koncept korzyści skali sięga do czasów Adama Smitha i jego pomysłu na zwiększenie zwrotów z produkcji poprzez użycie podziału pracy.
Korzyści ekonomii skali często mają swoje limity, np. przekroczenie optimum punktu pracy powoduje, że koszty jednostkowe zaczynają rosnąć. Częstymi limitami są np. zwiększanie dostępnego w pobliżu nieobrobionego materiału, np. drewna w przemyśle drzewnym czy celulozowo-papierniczym. Wspólną granicą dla niskich kosztów jednostkowych ciężkich towarów jest nasycenie się rynku lokalnego, co powoduje konieczność wysyłania produktów na inne rynki, co nie jest już takie opłacalne. Inne granice to m.in. używanie energii mniej efektywnie albo stale podwyższony współczynnik uszkodzeń.
Artykuł powstał dzięki współpracy ze stroną Progresja.net – blogu o finansach.